105 yıl önce bugün İstanbul Hükümeti ile İtilaf Devletleri arasında Sevr Antlaşması imzalandı.
Eski CHP Genel Sekreteri ve eski Türkiye Barolar Birliği Başkanı Önder Sav, “Sevr”in yıl dönümüne ilişkin bir mesaj yayımladı.
“Sevr” için “tarihimizin en utanç verici antlaşması” diyen Sav’ın mesajı şöyle:
“İşgalci İtilaf devletleri ve şanlı geçmişini artık geride bırakıp bitiş ve çöküş dönemini yaşayan Osmanlı İmparatorluğu ile imzalanan Sevr Antlaşması ile ülkemizin parçalanıp bölünmesi, emperyalistlere peşkeş çekilmesi hedeflenmişti.
İşgalcilerin ve bütün dünyanın göz ardı edip unuttuğu bir gerçek vardı. O da 23 Nisan 1920’de kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisi idi. Kurtuluş Savaşı’na yön veren yüce meclis, antlaşmanın imzalanmasından dokuz gün sonra Sevr’i imzalayan heyeti (Saltanat Şürası) hain ilan ederek Sevr’i tanımadığını bütün dünyaya duyurmuştu. 24 Temmuz 1923’te de Sevr’i tarihin çöplüğüne atan Lozan Barış Antlaşması imzalanmıştı.
“DİMDİK AYAKTAYIZ”
Bu tarihi ve ulusumuz için çok anlamlı ve önemli geçmişe rağmen ülkemizde kimilerinin Sevr’i hortlatma çabaları Lozan’ı yok sayma hevesleri kursaklarında kalacaktır.
Sevr’i yırtıp atan, ulusumuza bağımsızlığını ve egemenliğini armağan eden Gazi Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü ve silah arkadaşlarının, ilk TBMM üyelerinin evlatları olarak ödünsüz, dimdik ayaktayız.
Onları, sonsuz şükran ve rahmetle anıyoruz; içimizdeki ve dışımızdaki Sevr hayranlarına, gizli-açık Lozan ve cumhuriyet düşmanlarına karşı mücadele azim ve kararlılığımız eksilmeden sürecektir. Bu düşünce ve duygularla sevgi ve saygılar sunarım.”
SEVR ANTLAŞMASI NEDİR
10 Ağustos 1920’de Fransa’nın Sevr kentinde imzalanan Sevr Antlaşması, Osmanlı devletine Birinci Dünya Savaşı sonrası dayatılan en ağır “barış” metni oldu. Antlaşma ile Osmanlı toprakları fiilen parçalanıyor, Anadolu’nun büyük kısmı işgal güçlerinin kontrolüne bırakılıyordu. Doğu’da Ermenistan ve Kürdistan planı öngörülürken, İzmir ve Ege çevresi Yunanistan’a, Güney illeri ise Fransa ve İtalya’ya bırakılıyordu. Boğazlar uluslararası bir komisyona devrediliyor, Osmanlı ordusu 50 bin kişiyle sınırlandırılıyordu. Türk halkı ve Mustafa Kemal önderliğindeki Milli Mücadele, bu antlaşmayı tanımayarak reddetti. Sevr, hiçbir zaman yürürlüğe girmedi; yerine 1923’te Lozan Antlaşması imzalandı.
